مطالعه دیدگاه و گرایش درمانی به زعفران در میان اساتید و محصلان پوهنتونی ولایت هرات
DOI::
https://doi.org/10.58342/ghalibMj.V.2.I.2.12کلمات کلیدی:
زعفران, مکمل نباتی, سلامت عمومی, نگرش درمانی, انتی‌اکسیدان, هراتچکیده
زمینه و هدف: زعفران نباتی دارویی با قدمتی دیرینه در طب سنتی آسیا است که به دلیل مرکبات فعالی نظیر کروسین (عامل رنگ زعفران) و سافرنال (عامل عطر زعفران)، دارای خواص انتی‌اکسیدانی، ضدافسردگی، ضدالتهاب و تقویت‌کننده حافظه می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی نگرش، آگاهی و تجربه مصرف زعفران در میان افراد تحصیل‌کرده ولایت هرات و امکان استفاده از آن به‌عنوان مکمل درمانی در سال ۲۰۲۴ طراحی شد.
روش بررسی: این تحقیق به روش مقطعی-توصیفی و با رویکرد تحلیلی-کمی انجام شد. داده‌ها در بازه زمانی یادشده از طریق پرسش‌نامه ساختاریافته بر پایه طیف لیکرت از ۴۰۰ نفر از اساتید، محصلان و کارمندان پوهنتون‌های هرات، جامی و غالب گردآوری شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 26 و آزمون‌های آماری تی‌استیودنت و رگرسیون چندگانه تحلیل گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که ۹۰٫۲٪ از شرکت‌کنندگان نگرش مثبت نسبت به زعفران به‌عنوان مکمل دارویی دارند. خواص درمانی تأییدشده زعفران شامل بهبود خلق‌وخو (میانگین = 3.62)، بهبود خواب (میانگین = 3.57) و کاهش استرس گزارش شد. آلفای کرونباخ برای پایایی ابزار 0.834 محاسبه گردید. همچنین 50٪ از پاسخ‌دهندگان از شاخه علوم طبی بودند که آگاهی بالاتری نسبت به خواص درمانی زعفران نشان دادند. تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که تمایل به مصرف درمانی زعفران با تجربه مثبت مصرف، باور به خواص طبیعی و علاقه به درمان‌های نباتی رابطه معنادار دارد (P < 0.05، ضریب رگرسیون کل = 0.421).
نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان می‌دهد که زعفران به‌عنوان یک مکمل نباتی با کاربردهای متعدد درمانی از پذیرش بسیار بالا (بیش از ۹۰٪) در جامعه پوهنتونی برخوردار است. تقویت آموزش عمومی، انجام تحقیقات بالینی بیشتر و گنجاندن زعفران در برنامه درمان‌های مکمل می‌تواند به ارتقاء سلامت عمومی و کاهش وابستگی به داروهای کیمیاوی کمک کند.
مراجع
Abbaszade-Cheragheali A, Beheshti F, Kakhki S, Khatibi SR, Dehnokhalaji F, Akbari E, Fathi H, Farimani SS. Crocin, the main active saffron (Crocus sativus L.) constituent, as a potential candidate to prevent anxiety and depressive-like behaviors induced by unpredictable chronic mild stress. Neuroscience Letters. 2022 Nov 20; 791:136912. https://doi.org/10.1016/j.neulet.2022.136912
Agha‐Hosseini M, Kashani L, Aleyaseen A, Ghoreishi A, Rahmanpour HA, Zarrinara AR, Akhondzadeh S. Crocus sativus L.(saffron) in the treatment of premenstrual syndrome: a double‐blind, randomised and placebo‐controlled trial. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology. 2008 Mar;115(4):515-9. https://doi.org/10.1111/j.1471-0528.2007.01652.x
Ahmadian, Ahmad (2013). Important Medicinal Plants of Iran, Volume 1, Torbat Heydariyeh University Press, pages 169-173. doi: 10.3390/medicina56030097
Alipour R, Aryaeian N, Hajiluian G, Soleimani M, Barati M. The effect of the saffron intervention on NAFLD status and related gene expression in a rat model. Medical Journal of the Islamic Republic of Iran. 2023 Mar 27; 37:28. doi: 10.47176/mjiri.37.28
Bastani S, Vahedian V, Rashidi M, Mir A, Mirzaei S, Alipourfard I, Pouremamali F, Nejabati H, Maroufi NF, Akbarzadeh M. An evaluation on potential anti-oxidant and anti-inflammatory effects of Crocin. Biomedicine & Pharmacotherapy. 2022 Sep 1; 153:113297. https://doi.org/10.1016/j.biopha.2022.113297
De Mastro, G and Ruta, C. (1993). Relation between corm size and saffron (Crocus sativus) flowering. Acta Horticulture. 344: 514-517. DOI: 10.17660/ActaHortic.1993.344.58
He SY, Qian ZY, Wen N, Tang FT, Xu GL, Zhou CH. Influence of crocetin on experimental atherosclerosis in hyperlipidamic-diet quails. European journal of pharmacology. 2007 Jan 12;554(2-3):191-5. https://doi.org/10.1016/j.ejphar.2006.09.071
HEYDARI M, REZANEZHADI JB, Delfan B, Birjandi M, Kaviani H, Givrad S. Effect of saffron on semen parameters of infertile men. DOI:10.22037/uj.v5i4.34
José Bagur M, Alonso Salinas GL, Jiménez-Monreal AM, Chaouqi S, Llorens S, Martínez-Tomé M, Alonso GL. Saffron: An old medicinal plant and a potential novel functional food. Molecules. 2017 Dec 23;23(1):30. https://doi.org/10.3390/molecules23010030
Kouchaki, A., Najibnia, and Vallah Gani, B. (2009). Evaluation of saffron performance in intercropping with cereals, legumes, and medicinal plants, Iranian Journal of Agricultural Research. Volume 7, Number 1, 175-184. DOI: 20.1001.1.20081472.1388.7.1.18.6
Macua T. Epidemiology and Management of Anxiety Disorders. J. Pediatr. Neurol. Med. 2021; 6:3-5. DOI: 10.37421/jpnm.2021.06.163
Maggi MA, Bisti S, Picco C. Saffron: Chemical composition and neuroprotective activity. Molecules. 2020 Nov 29;25(23):5618. https://doi.org/10.3390/molecules25235618
Moshiri M, Vahabzadeh M, Hosseinzadeh H. Clinical applications of saffron (Crocus sativus) and its constituents: a review. Drug research. 2015 Jun;65(06):287-95. DOI: 10.1055/s-0034-1375681
Pitsikas N, Tarantilis PA. The GABAA-benzodiazepine receptor antagonist flumazenil abolishes the anxiolytic effects of the active constituents of Crocus sativus L. Crocins in rats. Molecules. 2020 Nov 30;25(23):5647.https://doi.org/10.3390/MOLECULES25235647
Pouchieu C, Pourtau L, Brossaud J, Gaudout D, Corcuff JB, Capuron L, Castanon N, Philip P. Acute effect of a saffron extract (Safr’InsideTM) and its main volatile compound on the stress response in healthy young men: a randomized, double blind, placebo-controlled, crossover study. Nutrients. 2023 Jun 27;15(13):2921. https://doi.org/10.3390/nu15132921
چاپ شده
ارجاع به مقاله
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 صفی الله فطرت, علی احمد محمدی, عبدالواسع امیری
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution 4.0 می باشد.
